Waarom raken sommige mensen snel aangeschoten terwijl anderen 'zonder effect' kunnen drinken? En waarom zouden sommige mensen helemaal niet moeten drinken? Hier zijn enkele factoren die bepalen hoe alcoholgebruik iedereen anders kan beïnvloeden.
Vrouwen zijn over het algemeen kleiner dan mannen en hun lichaam bevat meer vet en minder water. Dit betekent dat de alcohol in elk drankje dat een vrouw drinkt geconcentreerder zal zijn in haar lichaam dan dezelfde hoeveelheid in het lichaam van een man, en ze het effect van alcohol sneller zal voelen (1, 2).
Een vrouwelijk lichaam breekt alcohol ook langzamer af dan een mannelijk lichaam. Het duurt langer om de alcohol weg te werken. Deze verschillen spelen een rol bij het effect dat het drinken van alcohol kan hebben op de gezondheid van mannen en vrouwen (3, 4). Transgenders en mensen die een geslachtsverandering ondergaan, kunnen hun artsen raadplegen over de gevolgen die alcohol op hen kan hebben.
Het is algemeen bekend dat kinderen en adolescenten alcohol anders verwerken dan volwassenen, omdat hun lichaam nog in ontwikkeling is. Hierdoor kan drinken op jonge leeftijd tot schadelijke effecten leiden op latere leeftijd (5, 6). De meeste landen hebben een wettelijke leeftijdsgrens bepaald waaronder drinken niet is toegestaan en minderjarigen geen alcohol mogen drinken (link to 'Waarom is alcoholgebruik voor minderjarigen illegaal en gevaarlijk?' article) (7).
Maar leeftijd bepaalt ook hoe ouderen alcohol verwerken (8). Drinken heeft een andere invloed op ouderen dan op jongere en volwassenen van middelbare leeftijd. Naarmate we ouder worden, verliezen we een deel van ons vermogen om alcohol af te breken (9). Het kan langer in ons lichaam blijven en daarom kunnen we de effecten ervan op een andere manier ervaren.
Naarmate we ouder worden, hebben we grotere kans op algemene gezondheidsproblemen dan jongere volwassenen en sommige hiervan kunnen worden verergerd door alcohol te drinken. Het is ook waarschijnlijker dat we medicijnen gebruiken die met alcohol reageren (10). Het is altijd raadzaam om professionele zorgverleners te raadplegen over het drinken van alcohol en hoe dit ons kan beïnvloeden, vooral als we ouder worden.
Over het algemeen duurt het langer voor grotere mensen om het effect van alcohol te voelen dan voor kleinere mensen. Lichaamsgrootte en gewicht beïnvloeden hoe snel of langzaam alcohol wordt verwerkt (11). Ze hebben ook invloed op hoe snel je een bedwelmend effect voelt.
Ongeacht deze verschillen, is iedereen – groot of klein, dun of dik – ontvankelijk voor de effecten van alcohol en de schade van te veel drinken.
Hoe je je voelt na het drinken van alcohol hangt af van of je gezond of ziek bent, en of je medicijnen gebruikt en welke dat zijn. Mensen die bepaalde ziekten of aandoeningen hebben, kunnen worden geadviseerd om minder te drinken of helemaal niet te drinken. (12-15). Als je voor een ziekte wordt behandeld, moet je je arts raadplegen over het al dan niet drinken van alcoholische dranken.
Medicijnen bevatten vaak belangrijke waarschuwingen tegen het consumeren van alcohol, omdat er reacties kunnen optreden die van invloed kunnen zijn op hoe je je voelt, je gemoedstoestand en hoe effectief de medicatie is.(10).
Sommige mensen kunnen alcohol niet efficiënt verwerken vanwege een genetisch verschil dat van invloed is op hoe het door hun lichaam wordt afgebroken (16, 17). Deze genetische variant komt vaker voor bij mensen van Chinese, Japanse en Koreaanse afkomst dan bij andere groepen (18). Ook al zijn ze verder gezond, mensen die deze aandoening hebben kunnen gaan blozen als ze alcohol drinken en zich ziek en duizelig voelen, zelfs na het innemen van kleine hoeveelheden alcohol.
Familiegeschiedenis en erfelijkheid zijn ook deel van de reden dat sommige mensen een alcoholgerelateerde aandoening (AUD) of ‘alcoholisme’ ontwikkelen (16, 19). Deze aandoening kan in sommige gezinnen van generatie op generatie worden doorgegeven (20, 21). Mensen die problemen ondervinden met hun alcoholgebruik of niet kunnen stoppen, moeten een zorgprofessional raadplegen voor advies en kunnen een behandeling nodig hebben.
Alcohol beïnvloedt de hersenen en het zenuwstelsel, waar het veel van de effecten veroorzaakt. De aard en omvang van die effecten hangt af van hoeveel je drinkt, evenals van je leeftijd, gewicht, geslacht en diverse andere factoren die in dit hoofdstuk worden besproken.
Drugs zoals cannabis, opiaten, amfetaminen, etc., legaal of illegaal, beïnvloeden ook de hersenen (22, 23). Ze kunnen reageren met alcohol en het gecombineerde effect kan sterk en onvoorspelbaar zijn (24). Drugs en alcohol combineren kan gevaarlijk en mogelijk dodelijk zijn, afhankelijk van hoeveel je drinkt en welke drugs je gebruikt. Drink geen alcohol zonder eerst met je arts te overleggen als je voorgeschreven medicijnen gebruikt. Natuurlijk zou je nooit illegale drugs moeten nemen, maar helemaal niet in combinatie met alcohol.
De reden hiervoor is heel eenvoudig. Eten vertraagt de snelheid waarmee alcohol in het bloed wordt opgenomen en hoe snel je de effecten voelt (11). Goed hydrateren door niet-alcoholische dranken en water te drinken, helpt je lichaam om de alcohol te verwerken en uit je systeem te spoelen nadat het is afgebroken. Het is altijd verstandig om te eten wanneer je alcohol drinkt en alcoholische dranken met andere dranken af te wisselen.
Maar eten en drinken voorkomt niet dat je dronken wordt en verzacht de effecten van te veel alcoholgebruik op je lichaam niet.
