Τι είναι το παράνομο αλκοόλ και γιατί μπορεί να είναι τόσο επικίνδυνο;

Το «παράνομο» αλκοόλ παράγεται παράνομα, χωρίς να τηρεί τις εγκεκριμένες και θεσμοθετημένες διαδικασίες παραγωγής που ακολουθούν οι επίσημα καταχωρισμένοι και νόμιμοι παραγωγοί. Σε ένα μεγάλο ποσοστό τους δεν έχουν εμπορική ονομασία και δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα που διασφαλίζουν την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων.

Σε ορισμένες χώρες, παρασκευάζονται μικρές ποσότητες αλκοόλ στα σπίτια, από τοπικά διαθέσιμα συστατικά, και πωλούνται εκτός της νόμιμης παραγωγής και των νόμιμων καναλιών του εμπορίου. Άλλα παράνομα ποτά παράγονται σε μεγαλύτερη κλίμακα, μερικές φορές χρησιμοποιώντας έτοιμη αιθανόλη, την οποία αναμιγνύουν με άλλα συστατικά, αντί για τη διαδικασία της φυσικής ζύμωσης. Αυτά τα ποτά μπορεί να πωλούνται στη μαύρη αγορά ή μπορεί να ανασυσκευάζονται και να πωλούνται ως απομιμήσεις γνωστών επωνυμιών.

Η παράνομη αγορά περιλαμβάνει, επίσης, το διασυνοριακό λαθρεμπόριο ποτών τα οποία παράγονται νομίμως, είναι υψηλής ποιότητας και από γνωστές μάρκες. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά στην τιμή από τη μία χώρα στην άλλη ή όταν το αλκοόλ είναι διαθέσιμο σε ένα μέρος και όχι σε ένα άλλο.

Το παράνομο αλκοόλ μπορεί να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία σας

Το παρανόμως παραγόμενο αλκοόλ μπορεί να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών Τα ΜΜΕ σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο αναφέρουν συχνά μαζικές δηλητηριάσεις και θανάτους.

Καθότι δεν γίνεται κανένας έλεγχος για την ποιότητα ούτε υπάρχει κάποια επίβλεψη για τον τρόπο που παράγονται αυτά τα ποτά, μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες αιθανόλης, αυξάνοντας τον κίνδυνο δηλητηρίασης. Μπορεί, επίσης, να περιέχουν βλαβερά και τοξικά συστατικά ^{(2, 3)}. Ένα από τα πιο κοινά είναι η μεθανόλη, ένα είδος οινοπνεύματος που μπορεί να προστίθεται σε κάποια παράνομα ποτά για να τα κάνει πιο δυνατά. Προκαλεί τύφλωση και άλλα προβλήματα υγείας, και είναι συχνά θανατηφόρα ⁽⁴⁾. Επίσης, ορισμένα ποτά μολύνονται κατά τη διαδικασία παραγωγής με τοξικά χημικά και ζωικά προϊόντα, τα οποία μπορεί να προστίθενται για να επιταχύνουν τη ζύμωση. Η κατανάλωση αυτών των ποτών ενέχει υψηλό κίνδυνο δηλητηρίασης και μόλυνσης.

Κάποιοι μπορεί, επίσης, να στραφούν στην κατανάλωση υγρών που περιέχουν αλκοόλ, όπως τα αντισηπτικά χεριών, οι κολόνιες, τα στοματικά διαλύματα ή το υγρό για τα τζάμια, επειδή είναι φθηνά και μπορούν να τα βρουν παντού ^(5-7). Παρόλο που αυτά τα υγρά μπορούν να αγοραστούν και να χρησιμοποιηθούν νομίμως, δεν προβλέπονται για κατάποση, οι συνέπειες της οποίας μπορεί να είναι καταστροφικές. Στην Κένυα ⁽⁸⁾ υπάρχει ένα τοπικό ποτό το οποίο λέγεται τσάνγκα (changa’a) και το αποκαλούν «γρήγορος θάνατος» επειδή είναι πάρα πολύ δυνατό ^(9).

Το παράνομο αλκοόλ είναι ευρέως διαδεδομένο, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες

Υπάρχουν πολλά μέρη του κόσμου όπου η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να κρύβει κινδύνους, ειδικά αν δεν γίνεται σε κάποιο εστιατόριο ή αν το ποτό δεν έχει αγοραστεί από κάποιο αδειοδοτημένο κατάστημα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι περίπου το ένα τέταρτο του αλκοόλ που καταναλώνεται στον κόσμο είναι παράνομο ⁽¹⁾, αλλά η έρευνα δείχνει ότι αυτό το ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο σε ορισμένες περιοχές. Για παράδειγμα, περισσότερο από το ήμισυ του αλκοόλ που καταναλώνεται στη Νοτιοανατολική Ασία και πάνω από το ένα τρίτο του αλκοόλ που καταναλώνεται στην Αφρική είναι παράνομο ⁽¹⁰⁾. Παράγεται ή πωλείται παράνομα, ή και τα δύο, ειδικά όταν τα νόμιμα προϊόντα είτε δεν είναι διαθέσιμα είτε δεν είναι προσβάσιμα, συνήθως επειδή για πολλούς είναι πολύ ακριβά ⁽¹¹⁾.

Αυτός είναι ο λόγος που οι επιπτώσεις του παράνομου αλκοόλ πλήττουν περισσότερο τα φτωχότερα μέλη της κοινωνίας, τα οποία μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν νόμιμα προϊόντα. Οι επιπτώσεις του παράνομου αλκοόλ μπορεί να είναι ιδιαιτέρως βαριές σε άτομα υποσιτισμένα και με ανεπαρκή πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.

Στο παράνομο αλκοόλ περιλαμβάνονται όσο φτιάχνεται στο σπίτι, οι απομιμήσεις και πολλά είδη αλκοόλ που δεν πληρούν τα πρότυπα ποιότητας και ακεραιότητας.

Σε πολλές χώρες, το παράνομο αλκοόλ μπορεί να είναι ένα τοπικό, παραδοσιακό προϊόν που φτιάχνεται στο σπίτι. Για παράδειγμα, το toddy από φοίνικα στη Σρι Λάνκα και στην Ινδία, το pulque στο Μεξικό, το chicha στη Βολιβία, η μπύρα από σόργο και άλλα ποτά στην Μποτσουάνα και τη Νότια Αφρική και το samogon, μια σπιτική βότκα στη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Αυτά τα ποτά μπορεί μερικές φορές να είναι υψηλής ποιότητας, αλλά συχνά δεν είναι και δεν μπορεί κανείς να διακρίνει εύκολα τη διαφορά.

Υπάρχουν και παρανόμως κατασκευασμένα ποτά σε μεγάλη κλίμακα. Αυτά συνήθως πωλούνται μέσω παράνομων καναλιών ⁽¹²⁾. Ωστόσο, μπορεί επίσης να πλασαριστούν ως νόμιμες μάρκες και να βρεθούν στα ράφια νόμιμων καταστημάτων ή να σερβιριστούν σε μπαρ και άλλους χώρους ⁽¹³⁾. Η παραγωγή και εμπορία απομιμήσεων αλοκόλ είναι παράνομες πράξεις και μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία ανυποψίαστων καταναλωτών.