Wat is een alcoholgerelateerde aandoening en hoe kun je een probleem herkennen?

Van het herkennen van de tekenen van verslaving tot de beschikbare behandelingsvormen zijn dit de factoren waarmee je rekening moet houden als het om problematisch drinken gaat.
Wat is een alcoholgerelateerde aandoening en hoe kun je een probleem herkennen?
Wat is een alcoholgerelateerde aandoening en hoe kun je een probleem herkennen?

Overmatig en aanhoudend alcoholgebruik kan een indicatie zijn dat je advies moet inwinnen om je alcoholgebruik opnieuw te beoordelen.

Voor sommige mensen kan een drankprobleem tijdelijk zijn en verband houden met stress of andere problemen, maar het brengt nog steeds het risico met zich mee dat ze zichzelf, anderen en relaties schade toebrengen. Het is het beste om professionele hulp te zoeken als je problemen hebt. Door een verandering in hun gedrag leren veel mensen beter met hun drankgebruik om te gaan.

Maar er zijn andere mensen van wie het alcoholgebruik zwaarder en aanhoudend is, en de effecten ernstiger zijn. Ze kunnen een constante drang voelen om te drinken en onaangename fysieke gevolgen van de onthouding ervaren wanneer ze stoppen (1). Ze kunnen zelfs aangename activiteiten opgeven, zich afzonderen van relaties en andere delen van hun leven verwaarlozen om zich op alcohol drinken te concentreren. Deze symptomen wijzen op alcoholverslaving, ook wel bekend als een alcoholgerelateerde aandoening. Mensen met ernstige drankproblemen hebben professionele aandacht nodig en mogelijk een behandeling.

Er bestaat hulp om je te helpen begrijpen of je alcoholgebruik gevaarlijk is en om de juiste handelswijze te bepalen

Als je je zorgen maakt over je alcoholgebruik, zijn er hulpmiddelen die je kunnen helpen bepalen hoe ernstig je symptomen zijn en wat je kunt doen om je gewoontes te veranderen. Als je je zorgen maakt over het alcoholgebruik van iemand anders, kunnen deze middelen je helpen bij het bijstaan van deze persoon.

Om te beginnen kan een eenvoudig hulpmiddel, de AUDIT (Alcohol Use Disorder Identification Test) (2, 3), je helpen om uit te zoeken of je je zorgen moet maken. De AUDIT kan ook helpen bij het bepalen of je professionele hulp nodig hebt, zodat je een gekwalificeerde specialist kunt raadplegen - je kunt onze test hier doen.

Voor veel mensen kan een interventie door een professional helpen bij het begrijpen van hun motivatie voor alcoholgebruik en welke veranderingen ze kunnen maken. Afhankelijk van hoe ernstig je probleem is, kan een interventie je helpen je gedrag te veranderen. Deze aanpak is ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie om mensen te helpen die niet verslaafd zijn en is bewezen effectief om de verandering vol te houden (4-6).

Een alcoholgerelateerde aandoening is een complexe psychische aandoening met verschillende oorzaken, maar ook verschillende behandelingsmogelijkheden.

Een interventie is misschien niet voldoende als je problemen ernstiger zijn (7). Een alcoholgerelateerde aandoening is een geestelijke gezondheidstoestand en een vorm van verslaving, vaak 'alcoholisme' genoemd. (1, 8). Mensen met een alcoholgerelateerde aandoening voelen een sterke drang om alcohol te drinken en ervaren onaangename fysieke ontwenningsverschijnselen als ze niet drinken. Ze kunnen zelfs leuke activiteiten en relaties verwaarlozen in functie van alcohol, of ze kwetsen zichzelf of anderen door hun alcoholgebruik.

De belangrijkste oorzaken van een alcoholgerelateerde aandoening zijn complex en verschillen per persoon:

Een alcoholgerelateerde aandoening heeft zelden één oorzaak en is het resultaat van een combinatie van verschillende factoren. En er zijn verschillende redenen waarom sommige mensen een alcoholgerelateerde aandoening ontwikkelen en anderen niet. Het is belangrijk om te onthouden dat overmatig drinken geen teken van zwakte of moreel falen is.

Net als andere vormen van verslaving en geestelijke gezondheid kunnen overmatig drinken en alcoholgerelateerde aandoeningen worden behandeld. Welke behandeling het beste is, hangt af van de ernst van het probleem, de onderliggende oorzaken en het individu. Voor sommige mensen zijn zelfhulp- en steungroepen zoals Anonieme Alcoholisten de beste aanpak. Anderen reageren beter op psychiatrische behandeling en begeleiding, of op medicatie die ze kan helpen te stoppen met drinken. Ongeacht het verloop van de behandeling of de ingreep, als je een alcoholgerelateerde aandoening of iemand kent die dat heeft, is een ondersteunende omgeving en netwerk de sleutel tot een positief resultaat.

References
  1. American Psychiatric Association (APA), Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). . 2013, APA: Arlington, VA.
  2. Babor, T.F., et al., The Alcohol Use Disorders Idenfitication Test. Guidelines for Use in Primary Care. Second Edition. 2001, World Health Organization: Geneva.
  3. World Health Organization Regional Office for Europe (EURO). Take the AUDIT test now. 2020; Available from:
  4. Beyer, F.R., et al., The Cochrane 2018 Review on Brief Interventions in Primary Care for Hazardous and Harmful Alcohol Consumption: A Distillation for Clinicians and Policy Makers. Alcohol Alcohol, 2019. 54(4): p. 417-427.
  5. Kaner, E.F., et al., Effectiveness of brief alcohol interventions in primary care populations. Cochrane Database Syst Rev, 2018. 2: p. Cd004148.
  6. Anderson, P., A. O'Donnell, and E. Kaner, Managing Alcohol Use Disorder in Primary Health Care. Curr Psychiatry Rep, 2017. 19(11): p. 79
  7. Witkiewitz, K., R.Z. Litten, and L. Leggio, Advances in the science and treatment of alcohol use disorder. Sci Adv, 2019. 5(9): p. eaax4043.
  8. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA). Alcohol Use Disorder. 2020; Available from:
  9. Edenberg, H.J., J. Gelernter, and A. Agrawal, Genetics of Alcoholism. Curr Psychiatry Rep, 2019. 21(4): p. 26.
  10. Bierut, L.J., et al., A genome-wide association study of alcohol dependence. Proc Natl Acad Sci U S A, 2010. 107(11): p. 5082-7.
  11. Suh, J. and K.J. Ressler, Common Biological Mechanisms of Alcohol Use Disorder and Post-Traumatic Stress Disorder. Alcohol Res, 2018. 39(2): p. 131-145.
  12. Gilpin, N.W. and J.L. Weiner, Neurobiology of comorbid post-traumatic stress disorder and alcohol-use disorder. Genes Brain Behav, 2017. 16(1): p. 15-43.
  13. McHugh, R.K. and R.D. Weiss, Alcohol use disorder and depressive disorders. Alcohol Research, 2019. 40(1): p. arcr.v40.1.01.
  14. Bonomo, Y.A., et al., Teenage drinking and the onset of alcohol dependence: a cohort study over seven years. Addiction, 2004. 99(12): p. 1520-8.
  15. Spear, L.P., Adolescent alcohol exposure: Are there separable vulnerable periods within adolescence? Physiol Behav, 2015. 148: p. 122-30.