Nawet mała ilość alkoholu może osłabić zdolność oceny i spowolnić czas reakcji. Prowadzenie pod wpływem alkoholu zagraża nie tylko Twojemu życiu, ale także bezpieczeństwu pasażerów, innych kierowców, uczestników ruchu i pieszych. W wielu krajach obowiązują limity ilości alkoholu we krwi dla kierowców, ale w rzeczywistości alkohol zaczyna wpływać na zachowanie znacznie wcześniej – jeszcze zanim osiągniesz ten poziom. Bez względu na to, co mówi prawo, zasada jest prosta: po alkoholu nie wsiadaj za kierownicę.
O autorze
Dru Jaeger jest współzałożycielem organizacji Club Soda – ruchu świadomego picia, który wspiera ludzi w podejmowaniu zdrowszych decyzji dotyczących spożywania alkoholu. Dzięki programom, które tworzy i prowadzi, Dru pomaga ludziom budować pewność siebie zarówno w życiu osobistym, jak i społecznym. Jest także autorem książki „How to Be a Mindful Drinker”.
Aby chronić wszystkich uczestników ruchu, większość krajów ustala prawne limity zawartości alkoholu we krwi dla kierowców(1). Warto jednak pamiętać, że to jedynie wytyczne, a nie gwarancja bezpieczeństwa. Nawet jeśli nie przekraczasz limitu, alkohol może osłabić koordynację i spowolnić czas reakcji. Przekroczenie limitu może skutkować wysoką grzywną, odebraniem prawa jazdy, a nawet karą więzienia. Najlepszym sposobem, by zmniejszyć ryzyko wypadku i nie narażać siebie ani innych, jest prowadzenie na trzeźwo. Jeśli zdarzyło Ci się wypić alkohol, wybierz bezpieczniejszy sposób powrotu do domu, na przykład komunikację miejską albo taksówkę.
Gdy alkohol wchłania się do organizmu, jego część trafia do mózgu i od razu zaczyna wpływać na to, jak przetwarzamy informacje i reagujemy na to, co dzieje się wokół nas. (2) Im więcej pijemy, tym wyższe jest stężenie alkoholu we krwi (BAC) i tym silniej oddziałuje on na nasz mózg. (3) Skutkuje to wolniejszym czasem reakcji, gorszą koordynacją i osłabioną zdolnością oceny sytuacji.
BAC, czyli stężenie alkoholu we krwi mierzone w miligramach na litr (tzw. promile), to powszechnie stosowany wskaźnik pokazujący, ile alkoholu zostało wypite i w jakim stopniu może on upośledzać sprawność fizyczną oraz psychiczną. To standard, którym posługują się organy kontrolne, aby ocenić, czy dana osoba jest prawnie zdolna do prowadzenia pojazdu. Prawda jest taka, że alkohol zaczyna wpływać na zachowanie, jeszcze zanim osiągniesz dozwolony prawem limit.
Zobacz, jak alkohol naprawdę wpływa na twoje umiejętności jazdy.
Wypróbuj poniższą szybką grę i zmierz się sam ze sobą – po wypiciu kilku drinków.
Czas gry: 2 min
Zrozum zagrożenia związane z jazdą po alkoholu i poznaj jej skutki poprzez prawdziwe historie osób rannych, pogrążonych w żałobie lub w inny sposób dotkniętych wypadkami spowodowanymi przez jazdę po pijanemu; obejrzyj poniżej.
Czas oglądania: 10 min
Czy wiesz, że…
Czy wiesz, że nawet 35% wypadków śmiertelnych na drogach na całym świecie ma związek z alkoholem? (4)
W większości krajów na świecie obowiązują prawne limity stężenia alkoholu we krwi (BAC) dla kierowców, które różnią się w zależności od lokalizacji. W niektórych krajach każda ilość alkoholu we krwi uznawana jest za zbyt wysoką, szczególnie w przypadku osób uczących się jazdy lub niedoświadczonych kierowców. W innych krajach dopuszczalny limit może sięgać nawet 0,08%. Polityka zerowej tolerancji często dotyczy początkujących kierowców, aby zapewnić im i innym maksymalne bezpieczeństwo na drodze.
Jedynym dokładnym sposobem sprawdzenia poziomu stężenia alkoholu we krwi jest badanie. Organy ścigania zazwyczaj sprawdzają poziom stężenia alkoholu we krwi za pomocą testów oddechowych wykonywanych przy drodze lub poprzez pobranie próbek krwi. To proste: jeśli przekraczasz dozwolony limit, łamiesz prawo. A konsekwencje mogą być bardzo poważne. W niektórych regionach osoby wielokrotnie łamiące przepisy mogą być zobowiązane do zamontowania w samochodzie blokady alkoholowej, która uniemożliwia uruchomienie silnika, jeśli w wydychanym powietrzu zostanie wykryty alkohol.
Choć istnieje wyraźny związek między ilością wypitego alkoholu a jego stężeniem we krwi, jego faktyczna wartość zależy od wielu indywidualnych czynników, takich jak waga, wiek, płeć czy metabolizm. Tempo picia również wpływa na poziom alkoholu we krwi.
Sprawdź swoją wiedzę, odpowiadając na pytania poniżej; kliknij, aby wyświetlić odpowiedź i zobaczyć, czy miałeś rację.
Odpowiedź: FAŁSZ
Alkohol może wpływać na Twoją zdolność prowadzenia, jeszcze zanim osiągniesz dopuszczalny limit. Choć stopień upośledzenia zależy od ilości wypitego alkoholu, najbezpieczniej jest nigdy nie prowadzić po alkoholu.
Pytanie: Które z poniższych jest prawdziwe?
Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi dla kierowców wynosi:
A: 0,02 mg/dl
B: 0,05 mg/dl
C: Zależy od kraju
Odpowiedź: C: Zależy od kraju
W poszczególnych krajach obowiązują różne limity stężenia alkoholu we krwi. Aby sprawdzić obowiązujący w Twoim kraju limit, zajrzyj tutaj:
https://iard.org/science-resources/detail/Blood-Alcohol-Concentration-(BAC)-Limits
Odpowiedź: PRAWDA
W niektórych krajach obowiązują niższe limity dla początkujących kierowców, młodych osób za kierownicą oraz uczących się jazdy. W niektórych przypadkach wobec takich kierowców obowiązuje zasada zerowej tolerancji dla alkoholu.
Pytanie: Które stwierdzenie jest prawdziwe: Celem działania blokad alkoholowych jest:
1. Pomóc w automatycznym uruchomieniu samochodu
2. Uniemożliwić prowadzenie po spożyciu alkoholu
3. Utrudnić kradzież samochodu
Odpowiedź: 2. Uniemożliwić prowadzenie po spożyciu alkoholu
Aby uruchomić samochód z blokadą alkoholową, konieczne jest wykonanie testu za pomocą alkomatu. Blokada ma za zadanie uniemożliwić osobom wielokrotnie łamiącym przepisy prowadzenie po spożyciu alkoholu.
Pytanie: Które stwierdzenie jest prawdziwe: Tempo wzrostu stężenia alkoholu we krwi nie jest takie samo u każdej osoby i zależy od:
a. Ilości wypitego alkoholu
b. Płci biologicznej
c. Tego, czy spożyto posiłek
d. Wzrostu i wagi
e. Wszystkie powyższe odpowiedzi
Odpowiedź: E. Wszystkie powyższe odpowiedzi
Tempo wzrostu stężenia alkoholu we krwi zależy od wielu czynników i u każdej osoby wygląda inaczej.
Tak. Napoje bezalkoholowe (np. piwo bezalkoholowe) mogą zawierać śladowe ilości alkoholu, ale są one niewielkie i nie mają wpływu na prowadzenie pojazdu. Sięganie po napoje bezalkoholowe zamiast alkoholowych to rozsądne rozwiązanie, jeśli zamierzasz prowadzić.
Najlepiej w ogóle nie prowadzić po spożyciu alkoholu. Jeśli jednak nie masz wyjścia, odczekaj minimum godzinę, zanim wsiądziesz za kierownicę. Picie wody i napojów bezalkoholowych pomoże Ci się nawodnić. Jeśli jednak zdarzyło Ci się wypić kilka drinków w krótkim czasie, najbezpieczniej jest skorzystać z innego środka transportu, ponieważ zwiększone ryzyko wypadku drogowego występuje jeszcze przez kilka godzin po spożyciu alkoholu.
Spożycie alkoholu spowalnia czas reakcji, zaburza postrzeganie otoczenia oraz ogranicza zdolność podejmowania szybkich decyzji. Umiejętności prowadzenia pogarszają się wraz ze wzrostem poziomu alkoholu we krwi, ale nawet jeden drink może obniżyć Twoją sprawność i zdolność reagowania na to, co dzieje się na drodze.
Każda ilość alkoholu może osłabić Twoją zdolność prowadzenia. Im więcej pijesz, tym większe upośledzenie zdolności prowadzenia. To, jak zadziała na Ciebie jeden drink lub nawet mniej, zależy od indywidualnych czynników, na przykład od Twojego wieku i wagi, tego, czy coś jadłeś lub jadłaś, a także czy przyjmujesz leki wchodzące w reakcję z alkoholem. Najbezpieczniejsze podejście to nie prowadzić po alkoholu i nie pić, jeśli zamierzasz prowadzić.
Co robić dalej?
Jeśli masz obawy związane ze spożywaniem alkoholu, skonsultuj się ze specjalistą, aby omówić swoją sytuację zdrowotną i lepiej zrozumieć możliwe zagrożenia.
Główne wnioski
- Nawet niewielkie ilości alkoholu mogą zaburzyć ocenę sytuacji i spowolnić reakcje.
- Dopuszczalna ilość alkoholu we krwi u kierowców różni się w zależności od kraju, ale bezpieczeństwo zawsze powinno być najważniejsze.
- Skutki prowadzenia po spożyciu alkoholu są bardzo poważne i wiążą się z odpowiedzialnością prawną.
(1) International Alliance for Responsible Drinking (IARD), Blood Alcohol Concentration (BAC) Limits. 2020, IARD: Washington, DC.
(2) Abrahao, K.P., A.G. Salinas, and D.M. Lovinger, Alcohol and the Brain: Neuronal Molecular Targets, Synapses, and Circuits. Neuron, 2017. 96(6): p. 1223-1238.
(3) Alcohol.org.nz. Blood alcohol content. 2020; Dostępne w:
(4) Globalny raport o stanie bezpieczeństwa drogowego 2018. Genewa: Światowa Organizacja Zdrowia; 2018. Licencja: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.