Πώς επηρεάζει η κατανάλωση αλκοόλ τη γενική κατάσταση της υγείας;

Όταν οι άνθρωποι πίνουν πάρα πολύ, οι βραχυπρόθεσμες συνέπειες δεν είναι ευχάριστες.

Όταν μεθάτε, επηρεάζονται ο χρόνος αντίδρασής σας και η κρίση σας, κι αυτό μπορεί να έχει αποτέλεσμα να τραυματιστείτε εσείς οι ίδιοι ή κάποιος άλλος ^{(1, 2)}. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να σας κάνει να νιώσετε άσχημα εκείνη τη στιγμή ή και να έχετε χανγκόβερ την επόμενη μέρα. Αν πιείτε υπερβολικά πολύ, μπορεί να καταλήξετε ακόμα και στο νοσοκομείο με δηλητηρίαση από αλκοόλ ⁽³⁾. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε αυτές τις συνέπειες από την κατανάλωση αλκοόλ είναι να φροντίζετε να μην υπερβαίνετε τα επίπεδα που συνιστούν οι επίσημες οδηγίες για την κατανάλωση αλκοόλ, ειδικά αν οδηγείτε ή εμπλέκεστε σε οποιαδήποτε εν δυνάμει επικίνδυνη δραστηριότητα.

Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να είναι επικίνδυνη για την υγεία σας και να έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε διάφορα όργανα του σώματος.

Ερευνητικές μελέτες έχουν επίσης καταδείξει μια σύνδεση ανάμεσα στην ελαφριά έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις γυναίκες ^(11-13).

Ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει η κατανάλωση αλκοόλ στην υγεία σας περιλαμβάνει κι άλλους παράγοντες, πέραν από το πόσο πολύ πίνετε, όπως το οικογενειακό ιστορικό, την κληρονομικότητα και τον τρόπο ζωής. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία σας, ανεξαρτήτως αυτών των παραγόντων. Και μπορεί να επηρεάσει, επίσης, την ψυχική και συναισθηματική υγεία σας, όχι μόνο τη σωματική σας κατάσταση. Αν έχετε ερωτήσεις σχετικά με το πώς η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας, τότε καλύτερα να επικοινωνήσετε με έναν επαγγελματία υγείας για να σας καθοδηγήσει.

Εξαρτάται, επίσης, από το πόσο πολύ πίνετε, από την κατάσταση της υγείας σας και από το πόσο αποτελεσματικά επεξεργάζεται το αλκοόλ ο οργανισμός σας.

Ο εγκέφαλος είναι ο βασικός στόχος του αλκοόλ που πίνετε ⁽¹⁴⁾. Η επικοινωνία τόσο εντός του ίδιου του εγκεφάλου όσο και μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος, επηρεάζεται από την κατανάλωση αλκοόλ. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιβραδύνει τον χρόνο αντίδρασης, να επηρεάσει τον συντονισμό των κινήσεων και να αμβλύνει τις αισθήσεις σας, αυξάνοντας την πιθανότητα για την πρόκληση ατυχημάτων. Το αλκοόλ θα επιβραδύνει, επίσης, το νευρικό σας σύστημα και να την ικανότητά σας να επεξεργάζεστε πληροφορίες και να αντιδράτε, και αυτό θα σας δυσκολεύει να σκέφτεστε καθαρά. Και μπορεί να επηρεάσει την κρίση σας, θέτοντας εσάς και άλλους γύρω σας σε επικίνδυνες καταστάσεις.

Το συκώτι σας επηρεάζεται από το πόσο πίνετε, ειδικά αν πίνετε υπερβολικά ^{(15, 16)}. Αυτό είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση του αλκοόλ που πίνετε και για την επεξεργασία των τοξικών ουσιών που παράγονται. Από τη στιγμή που μπορεί να επεξεργαστεί περίπου ένα ποτό ανά ώρα, αν πίνετε περισσότερο από αυτό, τότε, όχι μόνο θα περάσει περισσότερο αλκοόλ στο αίμα σας, αλλά και οι τοξικές ουσίες που παράγονται θα συσσωρευτούν στο συκώτι σας. Στο τέλος, όλες αυτές οι τοξίνες θα διασπαστούν με τον καιρό και θα απεκκριθούν από τον οργανισμό μέσω των ούρων. Ωστόσο, εν τω μεταξύ, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στο συκώτι ^{(5, 15, 16 30)}. Τα άτομα που πίνουν πολύ και για πολύ καιρό μπορεί να αναπτύξουν μια κατάσταση που ονομάζεται κίρρωση του ήπατος.

Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού για ορισμένους ανθρώπους ⁽¹⁷⁾. Όμως, για άλλους η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να είναι επικίνδυνη. Στις γυναίκες αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού ^{( 12)}, ενώ μπορεί να βλάψει το αγέννητο βρέφος σε περίπτωση εγκυμοσύνης ⁽¹⁸⁾. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ είναι επιβλαβής για νέους κάτω της νόμιμης ηλικίας για την κατανάλωση αλκοόλ ^{(19, 20)}. Αν είστε «βαρύ ποτήρι» ή κάνετε αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να θέτετε την υγεία σας σε κίνδυνο και να αυξάνεται τις πιθανότητες για εμφάνιση καρδιοαγγειακής νόσου. Ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι επικίνδυνη για όλους.

Αν ανησυχείτε για το πώς η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τη γενική κατάσταση της υγείας σας ή κάποιο συγκεκριμένο όργανο του σώματός σας, το καλύτερο θα ήταν να συμβουλευθείτε έναν επαγγελματία υγείας. Μαζί του(της) μπορείτε να εξακριβώσετε το επίπεδο κινδύνου σας και να αποφασίσετε ποια θα ήταν η καλύτερη αντιμετώπιση. Με σκοπό να σας βοηθήσουν να λαμβάνετε τεκμηριωμένες αποφάσεις, οι υγειονομικές αρχές σε πολλές χώρες έχουν αναπτύξει οδηγίες σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ και την επίπτωσή της στην υγεία. Για να ελαχιστοποιήσετε τους πιθανούς κινδύνους, είναι πάντοτε καλύτερο να διατηρείτε την κατανάλωση αλκοόλ εντός αυτών των συνιστώμενων ορίων.

Πιθανά οφέλη της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ

Ιατρικές μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένοι άνθρωποι που πίνουν με μέτρο ενδεχομένως να έχουν περιορίσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων ιατρικών καταστάσεων, σε σχέση με άτομα που δεν πίνουν καθόλου ή πίνουν υπερβολικά. Σε αυτές τις καταστάσεις περιλαμβάνονται οι καρδιακές νόσοι ^{(17, 21)} και ο διαβήτης τύπου 2 ^{(22, 23)}, καθώς και η βελτιωμένη μνήμη και λειτουργία του εγκεφάλου σε ηλικιωμένους που μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο για άνοια ^(24-26). Τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι αυτά τα πιθανολογούμενα οφέλη ισχύουν κυρίως σε άτομα μέσης ηλικίας και ηλικιωμένα άτομα. Παρόλο που έχει αναφερθεί μείωση του κινδύνου τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες, οι συγκεκριμένες επιπτώσεις μπορεί να διαφέρουν κάπως.

Ερευνητικές μελέτες που διενεργήθηκαν σε βάθος πολλών ετών και σε πολλές χώρες, ανακάλυψαν ότι τα άτομα που πίνουν με μέτρο κινδυνεύουν επίσης λιγότερο να πεθάνουν γενικά από κάθε μορφή ασθένειας και τραυματισμού ^(27-29). Αυτός ο μέσος κίνδυνος αποκαλείται επίσης θνησιμότητα «πάσης αιτίας». Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που πίνουν λίγο ή με μέτρο εμφανίζουν, κατά μέσο όρο, χαμηλότερα ποσοστά θανάτου από όλες τις πιθανές αιτίας μαζί, σε σχέση με άτομα που είτε απέχουν εντελώς από την κατανάλωση αλκοόλ ή πίνουν υπερβολικά πολύ. Όσο περισσότερο πίνει κάποιος, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος.

Αυτή η σχέση κινδύνου περιγράφεται από μια καμπύλη που μοιάζει με το γράμμα «J» και αναφέρεται συχνά ως «καμπύλη J». Κι ενώ ορισμένες πρόσφατες μελέτες έχουν αμφισβητήσει αυτά τα ευρήματα ⁽³⁰⁾, νεότερες έρευνες εξακολουθούν να υποστηρίζουν την ύπαρξη αυτής της σχέσης ^{(27, 29, 31, 32)}. Ωστόσο, όλες αυτές οι μελέτες σχετικά με τη θνησιμότητα πάσης αιτίας, ανεξαρτήτως των ευρημάτων, είναι μελέτες παρατήρησης και έχουν περιορισμούς. Η επιστήμη σε αυτό το πεδίο συνεχίζει να εξελίσσεται.

Είναι σημαντικό να σημειώσετε, ωστόσο, ότι η έννοια της «θνησιμότητας πάσης αιτίας» και η μείωση του κινδύνου είναι ένας μέσος όρος σε όλον τον πληθυσμό. Ο κίνδυνος θανάτου, όποια κι αν είναι η αιτία, είναι διαφορετικός για κάθε άτομο και εξαρτάται από πολλούς διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι αναφέρονται σε άλλες ενότητες.

Αν δεν πίνετε επί του παρόντος αλκοόλ, δεν θα ‘πρεπε να ξεκινήσετε τώρα για λόγους υγείας. Το αλκοόλ επηρεάζει τον κάθε άνθρωπο διαφορετικά και ο κίνδυνος δεν είναι ο ίδιος για όλους. Για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο, καλύτερα να τηρείτε τις επίσημες οδηγίες σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ. Οι συστάσεις του επικεφαλής της υγειονομικής περίθαλψης στο Ηνωμένο Βασίλειο, τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες, δεν ξεπερνά τις 14 μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα ^{(33, 34).} Στην Ελλάδα, το Υπουργείο Υγείας συστήνει στους άνδρες να μην καταναλώνουν περισσότερες απο 14 αλκοολικές μονάδες την εβδομάδα και στις γυναίκες να μην καταναλώνουν περισσότερες από 7 αλκοολικές μονάδες την εβδομάδα.