Sociale angst is een veelvoorkomend probleem. Veel mensen denken dat ze op hun tekortkomingen worden beoordeeld of afgewezen, tenzij ze hard werken om ze te verbergen. Misschien heb je het gevoel dat je saai of oninteressant bent, of ben je bang dat je altijd het verkeerde zegt. Misschien ben je bang bekritiseerd te worden om de kleding die je draagt of om wat je in het leven hebt bereikt (of niet hebt bereikt).
Maar als je last hebt van sociale angst, is hoe je je voelt voor een sociale gelegenheid – of het nu gaat om een ontmoeting in een bar, een feestje van het werk of een familiebijeenkomst - geen goede indicatie van hoe het zal verlopen. Als je aan deze negatieve gevoelens toegeeft en jezelf nooit in sociale situaties plaatst, mis je belangrijke connecties en wordt je leven er veel slechter door.
Het werkt zelden om een verlegen of angstig persoon te adviseren 'er gewoon voor te gaan en jezelf te zijn'. Als je last hebt van angsten, is jezelf zijn nu juist het probleem! Er zijn manieren om sociale angst te overwinnen en meer van deze situaties te genieten. In plaats van alcohol drinken als een manier om met sociale angst om te gaan, kun je ook de volgende tips proberen.
Wacht niet tot het goed voelt
Een veelgemaakte fout is om niets sociaal te doen totdat je er zin in hebt. Je kunt hopen dat je geest in de juiste stand schiet en je begint te steunen, maar meestal werkt deze tegen je, en vindt juist allemaal redenen waarom je er niet naartoe zou moeten gaan. Probeer in plaats van daarvan ‘tegengesteld te handelen’: als de angst ‘nee’ zegt, probeer dan het tegenovergestelde te doen. Uiteindelijk wordt het een gewoonte.
‘Wat als’ lijkt erg aannemelijk. Het zorgt ervoor dat je jezelf wilt opsluiten en verstoppen. Maar het zijn zorgen over dingen die nog niet zijn gebeurd en waarschijnlijk ook nooit zullen gebeuren.
- Dr. Jessamy Hibberd
Vermijd ‘wat als’
Als je je angstig voelt, is het eenvoudig om het ergste te voorzien. Wat als ik mezelf belachelijk maak? Wat als mensen niet met me willen praten? Wat moet ik doen als ik het niet aan kan? ‘Wat als’ lijkt erg aannemelijk. Het zorgt ervoor dat je jezelf wilt opsluiten en verstoppen. Maar het zijn zorgen over dingen die nog niet zijn gebeurd en waarschijnlijk ook nooit zullen gebeuren. Wanneer de angst begint te regeren, stop dan even, doe een stap achteruit en bedenk dat ‘Gedachten geen feiten zijn’.
Zorg er ook voor dat je precies onthoudt hoe dingen gaan. Misschien maakte je je zorgen dat het vreselijk zou zijn en dat niemand met je zou praten, maar hoewel je bij aankomst zenuwachtig was, had je uiteindelijk een positieve ervaring. Probeer dat in je geheugen op te slaan en denk daaraan terug.
Focus op het ‘hier en nu’
Het is gebruikelijk om 'veilig gedrag' te vertonen om je minder angstig te voelen, zoals op je telefoon kijken, een extra drankje bestellen, vragen voorbereiden of oefenen wat je van tevoren gaat zeggen. Het probleem is dat dit waarschijnlijk de indruk kan geven die je precies probeert te vermijden – je lijkt misschien afstandelijk of ongeïnteresseerd, of je wordt heel snel dronken, wat juist voor meer problemen zorgt.
Probeer te aarden in je omgeving. Concentreer je op waar je bent en wat er gebeurt als afleiding en ontsnapping aan de angst. Laat het veilige gedrag varen, probeer uit je hoofd te komen en concentreer je op wat er tegen je wordt gezegd. Luister echt naar wat de ander zegt, zodat er ruimte ontstaat voor nieuwsgierigheid, oprechte vragen en je jezelf kunt zijn. Dit betekent dat je gezelliger overkomt en veel meer van de tijd geniet.
Realiseer je dat niemand je zo kritisch bekijkt zoals jij dat doet
Wanneer je je sociaal angstig voelt, is het eenvoudig om aan te nemen dat iedereen jouw leven aandachtig volgt. Maar de realiteit is dat de meeste mensen meer in zichzelf geïnteresseerd zijn, in beslag worden genomen door hun eigen leven en hun eigen onzekerheden en angsten.
De kritische blik waarmee we naar onszelf kijken is totaal verschillend van de kritische blik die we op anderen werpen. Het is net alsof je met een vriend foto's bekijkt - hij of zij zal er doorheen bladeren, maar zodra er beelden van zichzelf tussen zitten, worden deze foto's veel langer bekeken.
Stel je voor dat iemand je de hele tijd volgt en alle dingen die de sociale angst je influistert tegen je zou zeggen? Je zou geschokt en gekwetst zijn, maar dit is wel wat je jezelf de hele dag aandoet.
- Dr. Jessamy Hibberd
Bekijk angst voor de pestkop die het is
Sociale angst gaat vaak samen met zelfkritiek, het neerhalen van jezelf of het zorgen maken over anderen die over je oordelen. Stel je voor dat iemand je de hele tijd volgt en alle dingen die de sociale angst je influistert tegen je zou zeggen? Je zou geschokt en gekwetst zijn, maar dit is wel wat je jezelf de hele dag aandoet. Probeer aardiger te zijn voor jezelf en vraag jezelf af wat jij in dezelfde situatie tegen een vriend zou zeggen?
Begrijp dat onzekerheid en aan jezelf twijfelen menselijk is
De onzekerheid wordt groter als jij denkt dat iedereen weet waar ze mee bezig zijn en dat alleen jij sociale situaties ongemakkelijk vindt. Zelfs mensen waarvan je zeker weet dat ze zelfverzekerd zijn, voelen zich soms onzeker. Ze komen misschien zelfverzekerd over, als een zwaan die moeiteloos voorbij zwemt, maar ondertussen ploetert onder het water. In werkelijkheid twijfelen we allemaal wel eens aan onszelf en hebben we dezelfde zorgen, onzekerheden en angsten. Het hoort bij mens zijn; niemand is perfect en dat is oké.
