Uống rượu bia gây ra những tác động gì lên sức khỏe tinh thần?

Điều này phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố phức tạp, chẳng hạn như bạn uống nhiều bao nhiêu và trạng thái tinh thần tự nhiên của bạn, ngoài ra còn có nhiều ảnh hưởng ngắn hạn và dài lâu cần cân nhắc.
Uống rượu bia gây ra những tác động gì lên sức khỏe tinh thần?
Uống rượu bia gây ra những tác động gì lên sức khỏe tinh thần?

Cồn là một chất tác động đến hệ thần kinh, có thể ảnh hưởng đến các đường dẫn thần kinh của não và các chất hoá học có liên quan trực tiếp đến hành động và tâm trạng của bạn (1). Trong thời gian ngắn, uống rượu bia vừa phải và không quá thường xuyên có thể giúp bạn thư giãn. Rất nhiều người thích uống rượu bia vì việc này mang đến cho họ niềm vui và nâng cao trải nghiệm trong những cuộc gặp gỡ (2).

Tuy nhiên, khi bạn uống nhiều hơn, tác động say xỉn của cồn sẽ chiếm chỗ. Tâm trạng vui vẻ của bạn có thể nhanh chóng không còn, và bạn có thể cảm thấy buồn bã hay chán chường. Trong thời gian dài, uống rượu bia có thể để lại tác động dài lâu lên sức khoẻ tinh thần của bạn (3). Một số người có thể uống rượu bia để giảm căng thẳng và lo lắng, hoặc sử dụng rượu bia để làm chai lì những cảm xúc của họ (4, 5). Theo thời gian, họ có thể uống nhiều hơn và cần nhiều rượu bia hơn để đạt được hiệu ứng mong muốn. Nhưng uống rượu bia quá nhiều có thể làm cảm giác căng thẳng lẫn lo âu trở nên nặng nề hơn, cũng như gây ra những vấn đề khác về sức khoẻ tinh thần (6, 7).

Tình trạng sức khoẻ tinh thần và Rối loạn sử dụng rượu bia có liên hệ chặt chẽ

Các nghiên cứu khoa học cho thấy uống nhiều rượu bia có liên hệ chặt chẽ với trầm cảm (6), lo âu (8), loạn thần (9) và rối loạn lưỡng cực (10) – và cũng có thể làm gia tăng nguy cơ tự sát (11). Nhiều người mắc các hội chứng rối loạn kể trên là những người uống rất nhiều rượu bia và có thể được chẩn đoán mắc hội chứng Rối Loạn Sử Dụng Rượu Bia (AUD), hay phụ thuộc vào rượu bia. Trên thực tế, bản thân AUD được xem là một tình trạng rối loạn sức khoẻ tinh thần và cần có sự trợ giúp chuyên nghiệp (12).

Uống rượu bia trong khi sử dụng thuốc có thể gây ra ảnh hưởng nguy hiểm lên sức khoẻ tinh thần của bạn

Hình minh hoạ nhiều loại thuốc điều trị
Hình minh hoạ nhiều loại thuốc điều trị

Rất nhiều người gặp những vấn đề về sức khoẻ tinh thần sử dụng thuốc để giúp họ cân bằng tâm trạng và hành vi. Rượu bia có thể phản ứng với các loại thuốc này lẫn các loại thuốc khác, nên những người sử dụng thuốc nói chung đều được khuyên không nên uống rượu bia (13, 14). Tương tự, những người sử dụng ma tuý amphetamine hay thuốc giảm đau opioid, hay sử dụng các loại thuốc bị cấm, cũng nên tránh uống rượu bia (15). Phản ứng giữa cồn và các loại thuốc, cho dù là thuốc hợp pháp hay trái pháp luật, đều có thể làm thay đổi và phóng đại hiệu ứng của cả hai, có thể dẫn đến tử vong.

Uống rượu bia như một cách 'tự điều trị' và thay đổi tâm trạng của bạn không bao giờ là một ý tưởng hay. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc đối diện với một vấn đề về sức khoẻ tinh thần, tốt nhất bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp - các đường dây trợ giúp và những nguồn tài nguyên hỗ trợ khác. Tương tự, nếu bạn lo ngại về hành vi uống rượu bia của bản thân hay người khác và ảnh hưởng của việc này lên sức khoẻ tinh thần, một chuyên viên y tế chuyên nghiệp có thể giúp bạn xác định mức độ của nguy cơ cũng như có cách can thiệp hay điều trị thích hợp nhất.

References
  1. Abrahao, K.P., A.G. Salinas, and D.M. Lovinger, Alcohol and the Brain: Neuronal Molecular Targets, Synapses, and Circuits. Neuron, 2017. 96(6): p. 1223-1238.
  2. Sayette, M.A., The effects of alcohol on emotion in social drinkers. Behav Res Ther, 2017. 88: p. 76-89.
  3. Mental Health Foundation. Alcohol and mental health. 2020; Available from:
  4. Hunt, G.E., et al., Prevalence of comorbid substance use in major depressive disorder in community and clinical settings, 1990-2019: systematic review and meta-analysis. Journal of Affective Disorders, 2020. 266: p. 288-304.
  5. Becker, H.C., Influence of stress associated with chronic alcohol exposure on drinking. Neuropharmacology, 2017. 122: p. 115-126.
  6. Boden, J.M. and D.M. Fergusson, Alcohol and depression. Addiction, 2011. 106(5): p. 906-14.
  7. Li, J., et al., Effect of alcohol use disorders and alcohol intake on the risk of subsequent depressive symptoms: a systematic review and meta-analysis of cohort studies. Addiction, 2019. Published early online 16 January 2020.
  8. Thibaut, F., Anxiety disorders: a review of current literature. Dialogues Clin Neurosci, 2017. 19(2): p. 87-88.
  9. Stankewicz, H.A., J.R. Richards, and P. Salen, Alcohol Related Psychosis, in StatPearls. 2020, StatPearls Publishing, Copyright © 2020, StatPearls Publishing LLC.: Treasure Island (FL).
  10. Farren, C.K., K.P. Hill, and R.D. Weiss, Bipolar disorder and alcohol use disorder: a review. Curr Psychiatry Rep, 2012. 14(6): p. 659-66.
  11. Borges, G., et al., A meta-analysis of acute use of alcohol and the risk of suicide attempt. Psychol Med, 2017. 47(5): p. 949-957.
  12. American Psychiatric Association (APA), Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). 2013, APA: Arlington, VA.
  13. (NIAAA), N.I.o.A.A.a.A., Harmful interactions: mixing alcohol with medicines., NIAAA, Editor. 2014, NIAAA: Gaithersburg, MD.
  14. Linnoila, M., M.J. Mattila, and B.S. Kitchell, Drug interactions with alcohol. Drugs, 1979. 18(4): p. 299-311.
  15. Meier, P.J., [Alcohol, alcoholism and drugs]. Schweiz Med Wochenschr, 1985. 115(50): p. 1792-803.