Το κοινωνικό άγχος είναι ένα κοινό πρόβλημα. Πολλοί από εμάς νιώθουμε ότι αν δεν προσπαθήσουμε σκληρά για να κρύψουμε τα ελαττώματά μας, οι άλλοι θα μας κριτικάρουν ή θα μας απορρίψουν εξαιτίας αυτών. Μπορεί να νομίζετε ότι είστε βαρετοί ή αδιάφοροι, ή να ανησυχείτε ότι λέτε πάντα λάθος πράγματα. Ίσως να φοβάστε ότι θα σας κρίνουν για τα ρούχα που φοράτε ή για τα όσα έχετε καταφέρει (ή δεν έχετε καταφέρει) στη ζωή.
Όμως, αν υποφέρετε από κοινωνικό άγχος, το πώς νιώθετε πριν από μια κοινωνική εκδήλωση – είτε πρόκειται για μια συνάντηση σ’ ένα μπαρ, είτε για κάποιο εταιρικό πάρτι, είτε για μια οικογενειακή συγκέντρωση – δεν αποτελεί καλή ένδειξη για το πώς θα εξελιχθεί τελικά η ίδια η εκδήλωση. Αν υποκύψετε σε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και δεν υποβάλετε ποτέ τον εαυτό σας σε κοινωνικές καταστάσεις, θα χάσετε την ευκαιρία να κάνετε σημαντικές σχέσεις και, γι’ αυτόν τον λόγο, η ζωή σας θα είναι πολύ πιο φτωχή.
Σπάνια λειτουργούν σε ντροπαλούς ή αγχώδεις ανθρώπους συμβουλές του τύπου «απλώς πήγαινε και να είσαι ο εαυτός σου». Όταν κάποιος ή κάποια υποφέρει από άγχος, το πρόβλημα του(της) είναι ακριβώς το να είναι ο εαυτός του(της)! Υπάρχουν τρόποι για να ξεπεράσετε το κοινωνικό άγχος και να αρχίσετε να απολαμβάνετε περισσότερο τέτοιου είδους καταστάσεις. Αντί να καταφεύγετε στο ποτό για να αντιμετωπίσετε το κοινωνικό άγχος, ακολουθήστε κάποιες από αυτές τις συμβουλές.
Μην περιμένετε μέχρι να νιώσετε έτοιμοι
Ένα κοινό λάθος είναι να αποφεύγετε οποιαδήποτε κοινωνικοποίηση, μέχρι να νιώσετε έτοιμοι. Μπορεί να ελπίζετε ότι το μυαλό σας θα πάρει μπρος και θα αρχίσει να σας υποστηρίζει, αλλά συνήθως αυτό στρέφεται εναντίον σας και αρχίζει να επινοεί επιχειρήματα υπέρ του να μην παρευρεθείτε. Προσπαθήστε, αντ’ αυτού, να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο της «αντίθετης ενέργειας»: όταν το άγχος σας λέει «μη», εσείς προσπαθήστε να κάνετε το αντίθετο. Τελικά, αυτό θα σας γίνει συνήθεια.
Οι αμφιβολίες του στυλ «και αν γίνει το ένα ή το άλλο», είναι πολύ ευλογοφανείς. Σας κάνουν να θέλετε να κλειστείτε στον εαυτό σας και να κρυφτείτε. Όμως αυτές είναι ανησυχίες για πράγματα που δεν έχουν συμβεί ακόμα, και πιθανότατα δεν θα συμβούν ποτέ.
- Δρ. Jessamy Hibberd
Αποφεύγετε τα «και αν...»
Όταν νιώθετε άγχος, είναι εύκολο να αρχίσετε να προβλέπετε τα χειρότερα. Και αν γελοιοποιηθώ; Και αν οι άνθρωποι δεν μου μιλάνε; Και αν δεν τα καταφέρω; Οι αμφιβολίες του στυλ «και αν γίνει το ένα ή το άλλο», είναι πολύ ευλογοφανείς. Σας κάνουν να θέλετε να κλειστείτε στον εαυτό σας και να κρυφτείτε. Όμως αυτές είναι ανησυχίες για πράγματα που δεν έχουν συμβεί ακόμα, και πιθανότατα δεν θα συμβούν ποτέ. Όταν αρχίζει να «μιλάει» το άγχος, σταματήστε, κάντε ένα βήμα πίσω και υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι «οι σκέψεις δεν είναι γεγονότα».
Φροντίστε, επίσης, να θυμάστε ακριβώς πώς πήγαν τα πράγματα. Μπορεί αρχικά να ανησυχούσατε ότι θα περάστε χάλια και ότι κανένας δεν θα σας μιλούσε, αλλά στην πραγματικότητα, παρόλο που νιώθατε νευρικότητα όταν πήγατε εκεί, καταλήξατε να αποκομίσετε μια θετική εμπειρία. Προσπαθήστε να το βάλετε αυτό στο μυαλό σας και να το θυμάστε όποτε χρειάζεται.
Εστιάστε στο «τώρα»
Είναι σύνηθες να χρησιμοποιείτε «συμπεριφορές ασφάλειας», για να νιώθετε λιγότερο άγχος, όπως το να κοιτάτε το κινητό σας, να πίνετε ένα ποτό παραπάνω, να ετοιμάζετε ερωτήσεις ή να κάνετε πρόβα για το τι θα πείτε. Το πρόβλημα είναι ότι όλα αυτά είναι πιθανόν να δώσουν ακριβώς την εντύπωση που προσπαθείτε να αποφύγετε – μπορεί να φαίνεστε απρόσιτοι ή ότι δεν ενδιαφέρεστε, ή μπορεί να μεθύσετε γρήγορα, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα.
Προσπαθήστε να βρείτε τη θέση σας στον χώρο γύρω σας. Επικεντρωθείτε στο πού βρίσκεστε και στο τι συμβαίνει, ώστε να στραφεί αλλού η προσοχή σας και να ξεφύγετε από το άγχος. Αφήστε κατά μέρους τις συμπεριφορές ασφάλειας, προσπαθήστε να αγνοήσετε τις αρνητικές σκέψεις και να δώσετε βάση σε αυτό που σας λέει ο συνομιλητής σας. Ακούστε πραγματικά τι σας λέει ο άλλος, καθώς αυτό δίνει περιθώριο για περιέργεια, για ειλικρινείς ερωτήσεις και για να είστε ο εαυτός σας. Αυτό σημαίνει ότι θα δείχνετε πιο κοινωνικοί και θα απολαμβάνετε ακόμα περισσότερο την περίσταση.
Πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι κανένας δεν θα σας περάσει από τόσο εξονυχιστικό έλεγχο, όσο εσείς οι ίδιοι.
Όταν νιώθετε κοινωνικό άγχος, είναι εύκολο να υποθέσετε ότι όλοι παρακολουθούν από κοντά τι κάνετε στη ζωή σας. Όμως, στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται πιο πολύ για τους ίδιους και ασχολούνται περισσότερο με τη δική τους ζωή, τις δικές τους ανασφάλειες και φόβους.
Ο εξονυχιστικός έλεγχος στον οποίον υποβάλουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας διαφέρει πολύ από τον εξονυχιστικό έλεγχο που κάνουμε στους άλλους. Σκεφτείτε όταν κοιτάζετε φωτογραφίες με κάποιον φίλο σας – θα τις περνάει στα γρήγορα, αλλά μόλις δει κάποιες που θα είναι και ο ίδιος, τότε θα κοιτάζει αυτές τις φωτογραφίες για πολύ περισσότερο.
Μπορείτε να φανταστείτε κάποιον να σας ακολουθεί συνέχεια και να σας λέει όλα αυτά που σας λέει το κοινωνικό άγχος; Θα παθαίνατε σοκ και θα πληγωνόσασταν. Κι όμως, αυτό κάνετε εσείς στον εαυτό σας όλη τη μέρα.
- Δρ. Jessamy Hibberd
Δείτε τον εκφοβισμό που σας κάνει το άγχος
Το κοινωνικό άγχος τείνει να πηγαίνει χέρι-χέρι με την αυτοκριτική, και έτσι ταπεινώνετε τον εαυτό σας ή ανησυχείτε ότι οι άλλοι σας κρίνουν. Μπορείτε να φανταστείτε κάποιον να σας ακολουθεί συνέχεια και να σας λέει όλα αυτά που σας λέει το κοινωνικό άγχος; Θα παθαίνατε σοκ και θα πληγωνόσασταν. Κι όμως, αυτό κάνετε εσείς στον εαυτό σας όλη τη μέρα. Προσπαθήστε να είστε πιο καλοί με τον εαυτό σας και αναρωτηθείτε, τι θα λέγατε σε έναν φίλο που θα ήταν στην ίδια κατάσταση;
Κατανοήστε ότι η ανασφάλεια και η αυτοαμφισβήτηση είναι ανθρώπινα
Η ανασφάλεια εντείνεται όταν φαντάζεστε πως όλοι οι άλλοι ξέρουν τι να κάνουν, και είστε μόνο εσείς που νιώθετε αμηχανία απέναντι σε κοινωνικές περιστάσεις. Ακόμα και οι άνθρωποι για τους οποίους είστε σίγουροι ότι είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση, νιώθουν ανασφάλεια μερικές φορές. Μπορεί απλώς να είναι καλοί στο να δίνουν την εντύπωση ότι έχουν αυτοπεποίθηση – όπως οι κύκνοι, οι οποίοι γλιστρούν χωρίς κόπο επάνω στο νερό, αλλά κάτω από το νερό τα πόδια τους κάνουν συνεχώς κουπί. Στην πραγματικότητα, όλοι αμφιβάλουμε για τον εαυτό μας κατά καιρούς και έχουμε παρόμοιες ανησυχίες, ανασφάλειες και φόβους. Είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Κανένας δεν είναι τέλειος, και δεν πειράζει.
